اسناد حمل و نقل بین المللی چه مواردی هستند؟

تجارت موضوع بسیار مهمی برای تمام کشورها است. در واقع تجارت مهمترین نقش را در ورود و خروج ارز به کشور ها دارد و از این نظر روی اقتصاد آنها تاثیر گذار می باشد. اگر تجارت به خوبی مدیریت نشود می‌تواند مشکلات بسیار زیادی از نظر اقتصادی برای کشورهای مختلف ایجاد کند و بروز مشکلات اقتصادی سخت ترین مشکلاتی است که یک کشور می‌تواند با آن دست و پنجه نرم کند. بسیاری از مشکلات دیگری که در کشور ها رخ می دهند با پیگیری های چند روزه یا حداکثر چند ماهه حل می شوند اما اگر اقتصاد آن کشورها دچار مشکل شود و شاید حتی پیگیری چند سال هم برای حل آن مشکلات کم باشد.

این در حالی است که زندگی مردم کاملاً به اقتصاد پیوند خورده است. با توجه به تمامی این موارد و توضیحاتی که خدمتتان بیان کردیم وجود اسناد حمل و نقل بین المللی برای مدیریت بهتر و نظارت دقیق بر روی تجارت چیز عجیبی نیست. البته این اسناد فقط برای مدیریت تجارت به وسیله کشورها آماده نشده است. وجود این اسناد باعث می شود تاجران هم راحت‌تر از گذشته بتوانند با یکدیگر معاملات خودشان را انجام دهند. از طرف دیگری در صورتی که بین تاجران اختلاف حقوقی رقم بخورد و آنها قصد شکایت از هم را داشته باشند وجود اسناد تجاری به آنها کمک می‌کند تا حقانیت خودشان را در دادگاه ها به اثبات برسانند.

اسناد حمل و نقل بین المللی انواع مختلفی دارند که تمامی آنها برای بیان ویژگی‌ها و مشخصات یک محموله تجاری مورد استفاده قرار می گیرند. به نوعی می توان گفت اسناد حمل و نقل شناسنامه یک کالا محسوب می‌شوند. بررسی دقیق و جزء به جزء اسناد حمل و نقل در این مطلب به هیچ وجه امکان پذیر نمی باشد اما با این وجود ما سعی می‌کنیم مهمترین نکاتی که لازم است در مورد این اسناد شما بدانید را خدمتتان بیان کنیم. در ابتدا هم به سراغ بارنامه و راه نامه به عنوان مهمترین اسناد تجاری در حمل و نقل بین المللی می‌رویم.

بررسی بارنامه و راه نامه؛ بارنامه دریایی چیست و انواع آن کدام اند؟

بارنامه و راه نامه که شباهت بسیار زیادی به هم دارند برای این که نشان دهند قرارداد حمل منعقد شده است مورد استفاده قرار می گیرند . در واقع بارنامه و راه نامه سند مالکیت کالا هستند . بارنامه دریایی، زمینی و هوایی در کنار راه نامه راه‌آهن و رسید نامه پستی مهمترین انواع بارنامه و راهنامه هستند. در میان تمامی این انواع بارنامه دریایی ابعاد گسترده‌تری دارد و نیازمند بررسی بیشتری می باشد. به همین دلیل ما به سراغ معرفی این بارنامه می‌رویم. بارنامه دریایی در زمان تحویل کالا صادر می شود.

اطلاعات مختلفی در این سند مهم اسناد حمل و نقل بین المللی وارد می شود که عبارتند از از بندر و کشور مبدا و همچنین مقصد، نام کشتی و تاریخ حمل آن. این بارنامه معمولاً در چند نسخه اوریجینال صادر می گردد که در صورت گم شدن هر یک از نسخه ها صاحب کالا امکان ادعای مالکیت خودش را داشته باشد. نکته بسیار مهمی که وجود دارد این است که بارنامه دریایی خودش هم به انواع مختلفی تقسیم می شود که در ادامه به آنها می پردازیم:

بارنامه گروهی:

اولین نوع بارنامه های دریایی بارنامه گروهی است. این برنامه ها زمانی کاربرد دارند که کالاهای مشابه به وسیله فروشنده به مقصد های یکسانی ارسال شود. در واقع برای آسان تر شدن انتقال کالا به مقصد های یکسان، تمامی محموله ها را به صورت گروهی بسته بندی کرده و فروشنده نسبت به ارسال آنها اقدام می کند. طبیعتاً در این شرایط باید بارنامه گروهی هم صادر شود. شیوه ارسال کالا به این شکل هم باعث صرفه جویی در هزینه می شود و هم انتقال کالا را سریعتر انجام می‌دهد.

بارنامه پشت سفید:

اگر از تجار قدیمی باشید و در حمل و نقل دریایی هم تجربه هایی داشته باشید به خوبی می دانید که بارنامه های دریایی قدیمی شرایط زیادی داشتند که آنها را معمولاً با حروف بسیار ریز در پشت بارنامه مشخص می کردند. همین موضوع باعث می شد مشکلات زیادی در انجام معاملات رخ دهد. نهایتاً یک هیئت ساده سازی شیوه های تجاری به جای بارنامه های دریایی سنتی بارنامه های جدید را به نام پشت سفید ابداع کرد تا این سند به اسناد حمل و نقل بین المللی اضافه شود.

بارنامه غیر قابل معامله:

یکی از عجیب ترین برنامه های دریایی با برنامه‌های غیر قابل معامله است. برنامه ها به هیچ وجه سند مالکیت کالا محسوب نمی شوند در حالی که در بخش‌های قبلی گفتیم یکی از مهمترین ویژگی‌های بارنامه این است که سند مالکیت محموله می باشد. این نوع برنامه ها مشخص می کنند که فقط شخص ذکر شده در متن بارنامه می تواند کالا را تحویل بگیرد.

بارنامه سراسری:

گاهی اوقات محموله ای که قرار است از مبدا به مقصد ارسال شود تنها در یک کشتی جایی نمی گیرد و نیاز به چندین وسیله نقلیه دارد. در این شرایط شرکت کشتیرانی مجبور است برای تمام وسایلی که وظیفه حمل بار را برعهده دارند یک بارنامه سراسری صادر کند. این بارنامه هم یکی از اسناد حمل و نقل بین المللی بسیار مهم بوده که کار انتقال کالا را آسانتر نموده است.

پیش فاکتور یا پروفرما در میان اسناد حمل و نقل بین المللی چه اهمیتی دارد؟

یکی از مهمترین اسناد حمل و نقل بین المللی پیش فاکتور یا پروفرما است. در واقع در اولین معامله ای که بین خریدار و فروشنده اتفاق می افتد طبیعتاً خریدار درخواست اعلام قیمت دارد و فروشنده هم از طریق پیش فاکتور یا پروفرما قیمت اولیه را به او اعلام می کند. نکته بسیار مهمی که وجود دارد این است که در پروفرما اطلاعات زیادی قرار می گیرد و تمامی این اطلاعات باید با دقت کامل درج شود. مانند هر سند تجاری دیگری اولین اطلاعاتی که در پیش فاکتور قرار می گیرد مشخصات فروشنده و خریدار از قبیل نام، آدرس و راه های ارتباطی آنها است.

یکی دیگر از اطلاعاتی که حتماً باید در پیش فاکتور به آن اشاره شود زمان و شماره درخواست خریدار مبنی بر اعلام قیمت از فروشنده می باشد. خریدار باید فهرست تمام محصولاتی که قصد خرید آنها را دارد در کنار توضیح مختصری برای فروشنده ارسال کند تا فروشنده بر اساس آنها قیمت های پیشنهادی خودش را ارائه نماید. خریدار حتماً باید ذکر کند چه حجمی از کالای مورد نظر خودش را قصد دارد خریداری کند تا فروشنده بر اساس آن قیمت را تعیین نماید.

تعیین حجم و اندازه کالا تأثیر بسیار زیادی در قیمت دارد و حتماً به این موضوع توجه داشته باشید. معمولاً فروشنده ها زمانی که قرار باشد یک محصول در تعداد بالا خریداری شود قیمت را تا حد مناسبی پایین می آورند. در نظر داشته باشید که شما باید در پیش فاکتور تاریخی تقریبی برای رسیدن کالا به مقصد و حمل آن است کارخانه تا بندر مشخص کنید. خلاصه این که پروفرما که در میان اسناد حمل و نقل بین المللی اهمیت بسیار زیادی دارد، مشخص کننده صحت اطلاعات درج شده مبدا در یک معامله است.

گواهی نامه صادرات یکی دیگر از اسناد حمل و نقل بین المللی

همان طور که در بخش ابتدایی این مطلب گفتیم بحث صادرات و واردات و در مجموع تجارت اهمیت بسیار زیادی برای اقتصاد کشورها دارد و به همین دلیل نظارت شدیدی روی آنها است. کشورها برای صادرات خودشان قوانین سختگیرانه تری نسبت به دیگر نقاط دنیا دارند. در چنین کشورهایی علاوه بر اینکه برای صادرات باید اظهارنامه تکمیل شود، وجود گواهینامه صادرات هم الزامی است.

فاکتورهای لازم در رعایت قوانین صادرات

در حقیقت برای اینکه صادر کننده تمامی قوانین تجاری را رعایت کند باید بررسی نماید که صادر کردن محصول بر اساس قوانین کشور نیاز به مجوز ویژه‌ای دارد یا خیر. در بررسی این موضوع باید فاکتورهای مختلفی مد نظر قرار بگیرد:

نوع کالای ارسالی

اولین فاکتوری که باید مورد توجه واقع شود نوع کالای ارسالی می باشد. برخی کالاها به دلایل گوناگون من از صادرات دارد و طبیعتا امکان ارسال آنها به کشورهای دیگر وجود ندارد. به همین دلیل است که گواهینامه صادرات یکی از مهمترین اسناد حمل و نقل بین المللی می باشد. از جمله دلایلی که برای من است صادرات برخی کالاها عنوان می‌شود می‌توان به مشکلات امنیتی یا سیاسی و کمبود تولید اشاره کرد. کشور ها روی تمام این دلایل به ویژه کمبود تولید برای من است صادرات تاکید بسیار زیادی دارند.

مقصد  و موارد استفاده از کالاهای صادراتی

یکی دیگر از عواملی که سبب می شود برخی کالاها من صادرات داشته باشند مقصد آنها می باشد. مثلاً ممکن است دو کشور روابط سیاسی خوبی با هم نداشته باشند و ارسال برخی محموله ها سبب تقویت کشور دشمن گردد که از این نظر مسئولین داخلی با ارسال کالا مخالفت می کنند.یکی دیگر از عوامل موثر در ارسال کالا نیز موارد استفاده از محموله می باشد.

در مجموع پیشنهاد می کنیم حتماً پیش از آن که اقدام به صادرات کنید نسبت به دریافت گواهینامه صادراتی یکی از اسناد حمل و نقل بین المللی اهمیت می باشد تاتمامی مراحل تجارت شما به صورت کاملا قانونی انجام شود و مشکلی برای شما پیش نیاید. یک بار دیگر تاکید می کنیم تمامی اسناد تجاری که در این مطلب به آنها اشاره شد تنها بخشی از اسناد حمل و نقل بین المللی هستند و شما می توانید موارد مشابه دیگر با آنها را در مطالب دیگری که در وبسایت ما قرار داده می‌شود مطالعه کنید.